Συμπληρώνονται σήμερα 80 χρόνια από το συμμαχικό βομβαρδισμό της πόλης μας. Ένας βομβαρδισμός που ισοπέδωσε πάρα πολλά κτίρια στο κέντρο της πόλης. Πάρα πολλοί λένε πως εκείνη την ημέρα διακόπηκε για πάντα η ανάπτυξη του Πειραιά σε μια ένδοξη βιομηχανική πόλη. Πάρα πολλοί από τους διασωθέντες φοβήθηκαν και μετακόμισαν στα ενδότερα της Αττικής.
Οι Πειραιώτες και οι Πειραιώτισσες που έχασαν τη ζωή τους εκείνη την ημέρα ήσαν αρκετοί, όμως κανείς δεν ξέρει πόσοι ακριβώς ήταν. Σε άλλες πηγές αναφέρονται 1200, ενώ σε άλλες ο αριθμός αγγίζει τους 5.500!!! Το 3ωρο σφυροκόπημα των κατά τα άλλα συμμάχων έπληξε κυρίως τις γειτονιές γύρω από το λιμάνι και δρόμους γύρω από το Δημοτικό Θέατρο.
Μάλιστα μέρος της πρόσοψη του Δημοτικού σύμφωνα με κάποιες αναφορές γκρεμίστηκε (δείτε στο 2.38 του βίντεο) και ανακατασκευάστηκε αργότερα. Ο Ιερός Ναός της Αγίας Τριάδας καταστράφηκε σχεδόν ολοσχερώς. Μάλιστα για όσους δεν το γνωρίζουν ο παλαιότερος ναός κοίταγε διαγώνια σε σχέση με τη σημερινή του θέση.
Φωτογραφία από εκείνη την αποφράδα ημέρα, όπως την είδε… ένα από τα αεροπλάνα της RAF που μας βομβάρδισαν.
Συγγενής του γράφοντος είχε περιγράψει εκείνη την ημέρα:
“Μεσημέρι ήταν θαρρώ, όταν ξαφνικά άρχισαν να βαράνε οι σειρήνες, δεν περιμέναμε κάτι, πάντα φοβόμασταν πάντως, εγώ βρισκόμουν κοντά στο Αη Διονύση… άρχισα να τρέχω προς τα ψηλά… κάπου βρέθηκα σε κάποιο καταφύγιο στην Αγίου Δημητρίου… Εκείνη την ημέρα ο Πειραιάς μύριζε θάνατο. Η πόλη μας καταστράφηκε. Το λιμάνι γέμισε πλοία βουλιαγμένα. Όσοι σώσαμε τα καΐκια μας, φύγαμε να φέρουμε τρόφιμα. Όλοι χάσαμε συγγενείς. Είχα φίλους νιόπαντρους μέσα στον πόλεμο που χάθηκαν εκείνη την ημέρα. Θέλανε να αποτελειώσουν τους Γερμανούς και τελικά αποτελειώσανε εμάς.”
Μπορείτε να διαβάσετε για εκείνη την ημέρα τα άρθρα 3 εξαιρετικών Πειραιώτικων σελίδων
1) Pireorama
2) Αρθογραφία του κου Βασίλη Κουτουζή
3)Αρθογραφία του κου Δημήτρη Κρασονικολάκη
Φωτογραφίες από τα κατεστραμμένα και φλεγόμενα κτίρια
Το ιστορικό του βομβαρδισμού
Ήδη ένα χρόνο πριν με την «Οδηγία της Καζαμπλάνκας» τα Γενικά Επιτελεία Η.Π.Α. και Βρετανίας αποφάσισαν να συντονίσουν τις αεροπορικές δυνάμεις τους, ώστε να χτυπούν με κοινές αποστολές γερμανικές υποδομές στις κατεχόμενες χώρες ακόμη και μέσα στη Γερμανία, για να καταστρέφουν βιομηχανικές, οικονομικές και στρατιωτικές βάσεις του Άξονα.
Αρχές Γενάρη έχει παρθεί η απόφαση για την Ελλάδα.
Στόχος: Πειραιάς και το λιμάνι, που ήταν σημαντικό για τον εφοδιασμό των δυνάμεων του άξονα τόσο στα Βαλκάνια, όσο και στο μέτωπο της Ιταλίας. Ήδη τους προηγούμενους μήνες η Γιουγκοσλαβία και η Βουλγαρία έχουν δεχθεί σκληρές αεροπορικές επιδρομές με χιλιάδες άμαχους νεκρούς.
Στις 11 Ιανουαρίου 1944 σήμανε η ώρα για τον Πειραιά. Το πρωί της ίδιας μέρας δεκάδες συμμαχικά βομβαρδιστικά, τα «Ιπτάμενα Φρούρια» της εποχής, απογειώνονται από τα ιταλικά αεροδρόμια του Τάραντα και της Φότζια και παίρνουν πορεία προς το ελληνικό λιμάνι.
Πλησιάζοντας νωρίς το μεσημέρι το στόχο τους τα αεροπλάνα συναντούν πολύ πυκνές νεφώσεις, με αποτέλεσμα όταν ξεκινούν
την άνοδο για το προβλεπόμενο ύψος βομβαρδισμού οι δύο τελευταίες σμηναρχίες να αλληλοδιεμβολιστούν λόγω ορατότητας
και 8 αεροπλάνα να τυλιχθούν στις φλόγες. Οι κάτοικοι της πόλης ακούγοντας τους κινητήρες των αεροσκαφών κοιτούσαν με φόβο ψάχνοντας ανάμεσα στα σύννεφα.
Οι πιο υποψιασμένοι περίμεναν πως κάτι θα γίνει, αφού λίγες μέρες πριν έχοντας συνδεθεί παράνομα με το ραδιόφωνο Καΐρου, είχαν ενημερωθεί πως το λιμάνι επρόκειτο να βομβαρδιστεί.
Μάλιστα το BBC ανέφερε πως «Ο λιμήν του Πειραιώς συνιστά μεγάλη ναυτική βάση δια τους Γερμανούς και ως τοιαύτην πρέπει να βομβαρδισθή απηνώς. Τουλάχιστον 500 μέτρα μακράν του λιμένος είναι δυνατόν να υπάρχη μία σχετική ζώνη ασφαλείας».
Τη μοιραία μέρα, στις 11:30 το πρωί (δηλαδή μιάμιση ώρα πριν τον βομβαρδισμό) στο Μέγαρο Βάττη υψώνεται μία μικρή μαυρόασπρη σημαία-προειδοποίηση προς τα πλοία για επερχόμενο βομβαρδισμό. Δύο σουηδικά πλοία, που εκφόρτωναν για τον Ερυθρό Σταυρό, σταμάτησαν και μετακινήθηκαν στην Ψυτάλλεια.
Οι περισσότεροι όμως Πειραιώτες, όταν κατάλαβαν πως επρόκειτο για συμμαχικά έβγαιναν στους δρόμους και στις ταράτσες
κουνώντας λευκά μαντήλια και άρχισαν τους πανηγυρισμούς με τα χέρια υψωμένα προς τον ουρανό.
Λίγα λεπτά αργότερα ξεκίνησε ο σφοδρότερος βομβαρδισμός, που είχε γίνει ποτέ στη χώρα κατά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, με τους Πειραιώτες να πληρώνουν βαρύτατο φόρο αίματος.
Πέντε λεπτά πριν τη μία (12.55) τα έξι πρώτα αεροπλάνα εξαπολύουν τον θάνατο. Στις 13.15 ακολουθεί το δεύτερο κύμα βομβαρδισμού, ενώ 25-30 γερμανικά καταδιωκτικά προσπαθούν να αποτρέψουν την επιχείριση.
Τα καταδιωκτικά συνοδείας όμως διώχνουν τα γερμανικά αεροσκάφη και αφήνουν τα βομβαρδιστικά να συνεχίσουν το έργο
τους, που δεν ανακόπτεται ούτε από τα πυκνά αντιαεροπορικά πυρά ή τις πυροβολαρχίες.
Βόμβες πέφτουν σε όλες τις συνοικίες της πόλης με το κέντρο να πλήττεται περισσότερο. Μέσα σε λίγη ώρα πάνω από 900 βόμβες προκαλούν εκτεταμένες καταστροφές, καθώς οι περισσότερες πλήττουν την πόλη και όχι στρατιωτικούς στόχους.
Σε απόσταση αναπνοής από το λιμάνι βρίσκεται το 4ώροφο κτίριο της Ηλεκτρικής Εταιρείας Αθηνών-Πειραιώς, με ισχυρό καταφύγιο. Το κτίριο ισοπεδώνεται, αλλά το καταφύγιο δεν παθαίνει τίποτε, αν και μέσα σ’ αυτό έχουν εγκλωβιστεί 70 άτομα, ανάμεσά τους μαθήτριες και δασκάλες της Οικοκυρικής Σχολής.
Αμέσως με τη λήξη συναγερμού συνεργεία του δήμου ξεκινούν την προσπάθεια για τον απεγκλωβισμό τους.
Το ίδιο βράδυ η πόλη δέχεται νέο κύμα βομβαρδισμού. Εκτός από νέα θύματα η επιδρομή σημαίνει και το τέλος των εγκλωβισμένων, αφού τα νέα ερείπια που συσσωρεύονται καθιστούν αδύνατο τον απεγκλωβισμό τους και οι άμαχοι βρίσκουν τραγικό θάνατο από ασφυξία.
Περισσότεροι από 700 άμαχοι σκοτώνονται και πάνω από 750 τραυματίζονται από τις «τυφλές» αεροπορικές επιδρομές των
συμμάχων, ενώ οι απώλειες των Γερμανών δεν ξεπερνούν τους 10 στρατιώτες. Η πλειοψηφία των γερμανικών καταλυμάτων (περίπουτο 80%) καταστρέφεται, όπως και δύο αποθήκες πυρομαχικών και μία τροφίμων, ενώ σημαντικές ζημιές παθαίνουν και τα 31 πλοία του γερμανικού ναυτικού, που βρίσκονταν στο λιμάνι.
