Το «Λατώ» υπήρξε ένα από τα πλέον αγαπημένα και αναγνωρίσιμα πλοία της ΑΝΕΚ Lines. Ένα καράβι που για περισσότερες από δύο δεκαετίες συνέδεσε το όνομα του με την Κρήτη και τα Χανιά, αφήνοντας πίσω του μια βαριά κληρονομιά γεμάτη αναμνήσεις, ιστορίες και ταξίδια. Η πορεία του, από τα ναυπηγεία της Ιαπωνίας μέχρι τη Σούδα, αποτυπώνει ολόκληρη την εξέλιξη της ελληνικής ακτοπλοΐας στο δεύτερο μισό του 20ού αιώνα.

Piraeuships – Λατώ

Η ιστορία του ξεκίνησε το 1975, όταν ναυπηγήθηκε στα ιαπωνικά ναυπηγεία Naikai Zosen και καθελκύστηκε με το όνομα Daisetsu. Το πλοίο εντάχθηκε αρχικά στον στόλο της Taiheiyo Enkai Ferry και εξυπηρετούσε δρομολόγια στις γραμμές Ναγκόγια – Σεντάι – Τομακομάι, μεταφέροντας επιβάτες και οχήματα στις εσωτερικές θαλάσσιες μεταφορές της Ιαπωνίας. Το 1980 υποβλήθηκε σε σημαντική μετασκευή –επιμηκύνθηκε κατά περίπου 12,5 μέτρα– ώστε να αυξηθεί η χωρητικότητά του και να ανταποκριθεί στις αυξημένες ανάγκες των ιαπωνικών γραμμών. Έφτασε έτσι τα 188,4 μέτρα μήκος και σχεδόν 24 μέτρα πλάτος, με βύθισμα 7,2 μέτρων και χωρητικότητα άνω των 15.000 τόνων.

Το 1985 πέρασε στα χέρια της εταιρείας Higashi Nihon Ferry και μετονομάστηκε σε Varuna. Δύο χρόνια αργότερα, το 1987, η ΑΝΕΚ Lines –μια εταιρεία που τότε άρχιζε να κάνει τα πρώτα της δυναμικά βήματα στην ακτοπλοΐα– αγόρασε το πλοίο και το έφερε στην Ελλάδα. Το όνομα που του δόθηκε, Λατώ, προερχόταν από την αρχαία δωρική πόλη της Κρήτης και συμβόλιζε τη σύνδεση του νέου πλοίου με την ιδιαίτερη πατρίδα της εταιρείας.

Η άφιξη του «Λατώ» συνοδεύτηκε από μια εκτεταμένη μετασκευή στα ελληνικά ναυπηγεία του Περάματος. Εκεί, το πλοίο μεταμορφώθηκε πλήρως, προσαρμόζοντας τις ιαπωνικές του γραμμές στις απαιτήσεις της μεσογειακής ακτοπλοΐας. Δημιουργήθηκαν ευρύχωρα σαλόνια, εστιατόρια, μπαρ και καμπίνες, όλα σχεδιασμένα με άνεση και φροντίδα, δίνοντας στο «Λατώ» έναν αέρα πολυτέλειας και ελληνικής φιλοξενίας. Μετά τη μετασκευή μπορούσε να μεταφέρει 1.500 επιβάτες και 850 αυτοκίνητα, ενώ οι δύο μηχανές MAN-Mitsubishi συνολικής ισχύος 20.594 kW του εξασφάλιζαν ταχύτητα 21,5 κόμβων.

Η πρώτη περίοδος της υπηρεσίας του για την ΑΝΕΚ ήταν στην Αδριατική, στις γραμμές Πάτρα – Ηγουμενίτσα – Κέρκυρα – Ανκόνα. Εκεί, στα τέλη της δεκαετίας του ’80 και στις αρχές του ’90, το «Λατώ» έγινε συνώνυμο της άνεσης και της αξιοπιστίας. Ήταν από τα πλοία που βοήθησαν την ΑΝΕΚ να εδραιώσει τη θέση της στις διεθνείς γραμμές, προσελκύοντας τόσο Έλληνες όσο και ξένους επιβάτες που αναζητούσαν ποιοτικά ταξίδια στη Μεσόγειο.

Το 1997 το πλοίο μεταφέρθηκε στη γραμμή Πειραιάς – Χανιά, όπου θα έμενε για περισσότερο από μία δεκαετία. Εκεί καθιερώθηκε ως το κατεξοχήν «πλοίο των Χανιωτών». Για πολλούς κατοίκους της δυτικής Κρήτης, το «Λατώ» ήταν κάτι παραπάνω από μέσο μεταφοράς· ήταν σημείο αναφοράς. Από τα καταστρώματά του πέρασαν φοιτητές που έφευγαν για σπουδές, οικογένειες που ταξίδευαν για διακοπές, επαγγελματίες, στρατιώτες και ταξιδιώτες κάθε ηλικίας. Στα δρομολόγιά του από και προς τη Σούδα γράφτηκαν αμέτρητες μικρές ανθρώπινες ιστορίες – αποχαιρετισμοί, επιστροφές, χαρές και συγκινήσεις.

Η ΑΝΕΚ φρόντιζε πάντα να διατηρεί το πλοίο σε άριστη κατάσταση, παρά την ηλικία του. Το πλήρωμά του, αποτελούμενο από έμπειρους ναυτικούς, θεωρούνταν υπόδειγμα επαγγελματισμού και ευγένειας. Δεν είναι τυχαίο ότι οι επιβάτες συχνά μιλούσαν για το «Λατώ» σαν να ήταν «ζωντανό», ένα πλοίο με ψυχή, που κουβαλούσε τη θαλασσινή παράδοση και το πάθος της Κρήτης. Το προσωνύμιο «το βασιλοβάπορο της ΑΝΕΚ» δεν δόθηκε τυχαία – ήταν μια αναγνώριση της σημασίας και του κύρους του μέσα στον στόλο της εταιρείας.

Κατά καιρούς, το «Λατώ» εκτελούσε και έκτακτα ή εποχικά δρομολόγια, ενώ σε ορισμένες περιπτώσεις ναυλώθηκε για διεθνείς γραμμές, όπως τη Μπάρι – Δυρράχιο, εξυπηρετώντας τις αυξημένες καλοκαιρινές ανάγκες της περιόδου. Όπου κι αν ταξίδευε όμως, το πλοίο κουβαλούσε πάντα την ταυτότητα της Κρήτης και την ιστορία της ΑΝΕΚ.

Με το πέρασμα των χρόνων, η τεχνολογία προχώρησε και νέα πλοία, όπως το Ελευθέριος Βενιζέλος ή τα Κρήτη Ι & ΙΙ, πήραν τη θέση του στις γραμμές υψηλής ζήτησης. Παρ’ όλα αυτά, το «Λατώ» παρέμεινε στο προσκήνιο μέχρι και τα μέσα της δεκαετίας του 2010, εξυπηρετώντας το κοινό με την ίδια σταθερότητα που το χαρακτήριζε από την πρώτη μέρα.

Το 2014 ήρθε η ώρα της αποχώρησης από την ενεργό υπηρεσία. Μετά από σχεδόν 40 χρόνια ζωής, εκ των οποίων πάνω από 25 στην Ελλάδα, το πλοίο αποσύρθηκε και ακινητοποιήθηκε. Για λίγο κυκλοφόρησε με νέα ονόματα –«Laton» και «Talaton»–, χωρίς όμως να επανέλθει ποτέ στη δράση. Το 2018 οδηγήθηκε τελικά στο διαλυτήριο του Αλιάγα, στην Τουρκία, βάζοντας έτσι τέλος σε μια μακρά και ένδοξη πορεία.

Η απώλειά του συγκίνησε πολλούς, ειδικά στην Κρήτη, όπου το «Λατώ» είχε γίνει σύμβολο μιας ολόκληρης εποχής. Ακόμη και σήμερα, φωτογραφίες του κοσμούν σπίτια και ναυτικά γραφεία, ενώ οι παλαιότεροι θυμούνται το γνώριμο σφύριγμά του κάθε φορά που έφευγε από τη Σούδα ή έδενε στον Πειραιά.

Το «Λατώ» δεν ήταν απλώς ένα πλοίο. Ήταν ένα κομμάτι της ζωής της Κρήτης, ένας πλωτός σύνδεσμος ανάμεσα στο νησί και την υπόλοιπη Ελλάδα. Μετέφερε όχι μόνο επιβάτες και οχήματα, αλλά και συναισθήματα, ελπίδες και μνήμες. Κι αν σήμερα ταξιδεύει μόνο μέσα από τις φωτογραφίες και τις ιστορίες των ανθρώπων που το έζησαν, παραμένει για πάντα χαραγμένο ως ένα από τα πιο ιστορικά πλοία που φόρεσαν ποτέ τη σημαία της ΑΝΕΚ Lines.

Πηγές: arxipelagos.gr, soudaport.gr , de.wikipedia.org, kships.blogspot.com, ferries.info, fr.wikipedia.org