Ο Νικήτας Σταματελόπουλος, έμεινε γνωστός ως Νικηταράς, ο επονομαζόμενος «Τουρκοφάγος». Ήταν ανηψιός του Θεόδωρου Κολοκοτρώνη και γεννήθηκε το 1782 στο χωριό Μεγάλη Αναστάσοβα, (σημ. Νέδουσα Μεσσηνίας).Ο Νικηταράς δεν κράτησε το οικογενειακό επώνυμο Σταματέλος, αλλά το έτος 1818, μετά τη μύησή του στη Φιλική Εταιρεία, το υποκοριστικό Σταματελόπουλος. Το παράδειγμά του ακολούθησε και ο αδελφός του Νικόλας. Στον ελληνικό λαό όμως έμεινε με το αγαπημένο του προσωνύμιο Νικηταράς, που του αποδόθηκε μετά τη Μάχη στα Δερβενάκια και υιοθέτησε ως επώνυμο ο γιος του Ιωάννης μετά το 1854. Επί Καποδίστρια υπήρξε στενός συνεργάτης του Κυβερνήτη, αλλά επί Όθωνος, υποστήριξε ενεργά το Ρωσικό Κόμμα (των Ναπαίων), με αποτέλεσμα να παραμεριστεί.
Το 1843, όταν ο Βασιλιάς Όθωνας αναγκάστηκε να δώσει Σύνταγμα στην Ελλάδα του απονεμήθηκε ο βαθμός του υποστράτηγου μαζί με μία πενιχρή σύνταξη. Η Ελληνική Κυβέρνηση, φοβούμενη ότι το ρωσόφιλο Κόμμα επεδίωκε να αντικαταστήσει τον Βασιλιά Όθωνα με κάποιον Ρώσο Πρίγκιπα, συνέλαβε το Νικηταρά δύο φορές και το 1839 και τον καταδίκασε, σε ενάμιση χρόνο φυλάκιση, την οποία εξέτισε στις φυλακές της Αίγινας.Τα βασανιστήρια που πέρασε στη φυλακή ήταν φρικτά και η υγεία του κλονίστηκε ανεπανόρθωτα. Έπασχε από σάκχαρο χωρίς να το γνωρίζει, με αποτέλεσμα να χάσει σε μεγάλο βαθμό την όρασή του. Του χορηγήθηκε «άδεια επαιτείας», στον προαύλιο χώρο του Ναού της Ευαγγελιστρίας Πειραιώς , κάθε Παρασκευή. .
Απεβίωσε σαν σήμερα στις 25 Σεπτεμβρίου 1849,πάμφτωχος, τυφλός και λησμονημένος.
Δύο άρθρα για τον Νικηταρά στο Pireorama του προέδρου της Φιλολογικής Στέγης Πειραιώς,Στέφανου Μίλεση
Ο Νικηταράς, οι Βαυαροί και το τέλος του μεγάλου ήρωα
Ο Νικηταράς στον Πειραιά δίδαξε την περηφάνια
Κείμενο απο το pemptousia.gr
