Γόνιμη και υψηλού επιπέδου συζήτηση έγινε, σήμερα, στο πλαίσιο Ημερίδας, με θέμα: «Λιμάνι. Περιβάλλον και Ανάπτυξη στην ευρύτερη περιοχή του Πειραιά», που διοργάνωσε, στην αίθουσα εκδηλώσεων του Εμπορικού και Βιομηχανικού Επιμελητηρίου Πειραιά (ΕΒΕΠ), η Περιφέρεια Αττικής.
Ιδιαίτερο ενδιαφέρον είχαν οι εισηγήσεις πανεπιστημιακών για τις εμπειρίες και πρακτικές από μεγάλα λιμάνια της Ευρώπης αλλά και τα πρώτα συμπεράσματα από ερευνητικά προγράμματα του «Δημόκριτου»,του Ελληνικού Κέντρου Θαλασσίων Ερευνών (ΕΚΕΘΕ) και του Αστεροσκοπείου Αθηνών, που υλοποιούνται σε συνεργασία με την Περιφέρεια.
Η έναρξη της Ημερίδας έγινε από την Περιφερειάρχη Αττικής Ρένα Δούρου και ακολούθησαν χαιρετισμοί από τον αναπληρωτή Υπουργό Περιβάλλοντος και Ενέργειας Σωκράτη Φάμελλο, τον Γενικό Γραμματέα Λιμένων και Λιμενικής Πολιτικής του Υπουργείου Ναυτιλίας Χρήστο Λαμπρίδη και τους Δημάρχους Πειραιά Γιάννη Μώραλη, Κερατσινίου- Δραπετσώνας Χρήστο Βρεττάκο και Περάματος Γιάννη Λαγουδάκη.
Επίσης, παρεμβάσεις έγιναν από τον Πρόεδρο του ΕΒΕΠ Βασίλη Κορκίδη και από την ΟΛΠ ΑΕ, ο κ. Νεκτάριος Δεμενόπουλος.
Στον εναρκτήριο χαιρετισμό του ο Αντιπεριφερειάρχης Πειραιά Γιώργος Γαβρίλης υπογράμμισε μεταξύ άλλων τα εξής:
«Για να σχεδιάσουμε την επόμενη μέρα χρειαζόμαστε ένα άλλο αναπτυξιακό μοντέλο, έναν διαφορετικό προσανατολισμό και μια άλλη κουλτούρα διαλόγου. Απαιτείται να θέσουμε ερωτήματα και να αναζητήσουμε απαντήσεις και συναινέσεις.
Η Αυτοδιοίκηση έχει να αντιμετωπίσει μια σοβαρή πρόκληση: να αναλάβει να εκπροσωπήσει την πόλη, τα συλλογικά συμφέροντα και τις προσδοκίες της, να διασφαλίσει μια πόλη περιβαλλοντικά βιώσιμη και λειτουργική, που να διεκδικεί ένα διαφορετικό παραγωγικό μοντέλο και προσανατολισμό. Η Αυτοδιοίκηση δεν καλείται απλά να διαχειριστεί τις συνέπειες και την «καθημερινότητα». Καλείται να σχεδιάσει και να οργανώσει, να παρέμβει και να κατευθύνει στη βάση ενός συλλογικού σχεδίου.
Γι’ αυτό, αναζητήσαμε τη συμβολή εξειδικευμένων επιστημονικών εργαστηρίων εγνωσμένου κύρους και αναθέσαμε τη διεξαγωγή συστηματικών μετρήσεων για την ποιότητα του αέρα και των θαλάσσιων υδάτων».
Στο πρώτο μέρος εισηγητές ήταν οι:
- Αμβούργο: Δρ. Volker Matthias, επικεφαλής του τμήματος Μοντελοποίησης Μεταφορών του Ινστιτούτου παράκτιας έρευνας Helmholtz- Zentrum Geesthacht GmbH
- Βενετία: Prof. Francesco Musco, Αναπληρωτής Καθηγητής, Αναπληρωτής Πρύτανης για την Έρευνα, Διευθυντής του προγράμματος Erasmus Mundus για το θαλάσσιο χωροταξικό σχεδιασμό του Πανεπιστημιακού Ινστιτούτο Αρχιτεκτονικής στη Βενετία.
- Ρότερνταμ: Prof. Harry Geerlings, Καθηγητής Διαχείρισης της Βιώσιμης Κινητικότητας στη Σχολή Δημόσιας Διοίκησης και Κοινωνιολογίας του Πανεπιστημίου Erasmus του Ρότερνταμ.
Στο δεύτερο μέρος με συντονίστρια την Δρ. Αργυρώ Παρασκευοπούλου, Γενική Διευθύντρια Βιώσιμης Ανάπτυξης και Κλιματικής Αλλαγής της Περιφέρειας έγινε ενημέρωση για τα τρία χρηματοδοτούμενα από την Περιφέρεια προγράμματα από τους εξής:
Δρ. Ευάγγελος Γερασόπουλος από το Αστεροσκοπείο, Δρ, Θωμάς Μάγγος, από το ΕΚΕΦΕ Δημόκριτος, Δρ. Σουλτάνα Ζερβουδάκη, από το ΕΛΚΕΘΕ.
Ο Δήμαρχος Πειραιά κ. Γιάννης Μώραλης, στον χαιρετισμό του, τόνισε:
«Είναι πολύ σημαντικό το Συνέδριο που πραγματοποιείται σήμερα στο Ε.Β.Ε.Π. και θα ήθελα να συγχαρώ τους διοργανωτές και όλους τους φορείς που συμμετέχουν και βρίσκονται σήμερα εδώ και να σας ευχαριστήσω για την ευκαιρία που μου δίνετε να κάνω ένα μικρό χαιρετισμό.
Δείχνουμε νομίζω σήμερα ότι υπάρχει κλίμα συνεργασίας, να ανταλλάξουμε απόψεις, να δουλέψουμε μαζί και να καταφέρουμε σημαντικές αλλαγές, τόσο σε έργα, αλλά κυρίως στη νοοτροπία με την οποία πραγματοποιούνται αυτά. Η σημασία του Συνεδρίου είναι καίρια, καθώς η συζήτηση για την ανάγκη προστασίας του περιβάλλοντος και η συζήτηση για το κλίμα, απασχολούν το σύνολο της παγκόσμιας κοινότητας. Επίσης, είναι βέβαιο ότι θα ασχοληθεί με τα λάθη και τις παραλείψεις του παρελθόντος – μαθήματα για το τι δεν πρέπει να επαναληφθεί – αλλά και τη νέα προοπτική που έχουμε ήδη αρχίσει να βάζουμε σε εφαρμογή ο καθένας από την πλευρά του για το μέλλον του Πειραιά.
Προσβλέπουμε όλοι, θέλω να πιστεύω, στην ανάπτυξη που λαμβάνει υπόψη της και σέβεται τον άνθρωπο και το περιβάλλον. Αυτό νομίζω ότι πρέπει να είναι το «σύνθημα» όλων μας, των εκπροσώπων της κυβέρνησης, των εκπροσώπων όλων των κομμάτων και της αυτοδιοίκησης. Η ανάπτυξη είναι αναγκαία, με σεβασμό στο περιβάλλον και στον άνθρωπο.
Είναι πλέον αυταπόδεικτο ότι οι έννοιες της ανάπτυξης και του περιβάλλοντος δεν είναι αντίθετες, αλλά αλληλοσυμπληρώνονται σε ένα λειτουργικό μοντέλο βιώσιμης ανάπτυξης. Έχουμε ένα κρίσιμο πρόβλημα στη χώρα μας και το λέω κυρίως για να τα ακούσουν οι ξένοι προσκεκλημένοι μας που μπορεί να μην το γνωρίζουν. Είναι πολύ σημαντικό και πρέπει να επιλυθεί. Αναφέρομαι στην έλλειψη εμπιστοσύνης από τους πολίτες, για το τι μπορούμε να κάνουμε στην χώρα μας. Ζηλεύουμε ή εντυπωσιαζόμαστε από αυτά που βλέπουμε ως τουρίστες στα ξένα κράτη ή πιο σωστά σε όλα τα κράτη που απαρτίζουν την Ευρώπη που θέλουμε να ανήκουμε αλλά υπάρχει αμφισβήτηση για το αν μπορούμε να κάνουμε τα ίδια.
Θα αναφερθώ σε ένα παράδειγμα που αφορά στα απορρίμματα και φυσικά αργότερα θα τοποθετηθώ και για το λιμάνι. Είναι αδιανόητο να μιλάμε το 2018 ακόμα και στην χώρα μας, για το αν πρέπει ή όχι να γίνουν μονάδες επεξεργασίας, κομποστοποίησης ή άλλες διαδικασίες για τα απορρίμματα και να προσπαθεί ο κάθε δήμος, φοβούμενος την αντίδραση των πολιτών του, να «πετάξει» από επάνω του την όποια προοπτική, προτείνοντας μια άλλη περιοχή. Γιατί; Όχι γιατί ο ίδιος δεν ξέρει ότι είναι καλό, αλλά διότι οι δημότες του φοβούνται. Εάν δεν αντιμετωπίσουμε αυτή την παθογένεια, αποκλείεται να γίνει κάτι ουσιαστικό για τα απορρίμματα αλλά και για κανένα άλλο σοβαρό πρόβλημα. Αν δεν ανακτήσουμε την εμπιστοσύνη των Ελλήνων ότι μπορούμε να κάνουμε πράγματα, ότι έχουμε τη γνώση και την επιθυμία να κάνουμε αυτά που κάνουν στην Ευρώπη, τότε δεν θα πετύχουμε κάτι.
Πρέπει να ενημερώσουμε τους Έλληνες πολίτες τι πραγματικά γίνεται στο εξωτερικό, πώς αναπτύσσονται τα άλλα κράτη με σεβασμό στον άνθρωπο και στο περιβάλλον. Είναι κρίσιμο αυτό. Δεν μπορεί κανένας Δήμαρχος, καμία Περιφερειάρχης να κάνει αυτό που ξέρει ότι είναι το σωστό, γιατί υπάρχει καθολική αντίδραση. Το ζήσαμε στο Γραμματικό, το ζούμε κι αλλού, χρόνια τώρα. Το ζούμε και τώρα στο λιμάνι του Πειραιά. Είναι κρίσιμο θέμα για εμάς, αλλά δεν μπορεί να λέμε ότι όλα θα καταστραφούν αν γίνει οτιδήποτε. Αν δεν αντιμετωπίσουμε αυτά τα φαινόμενα, δεν νομίζω ότι θα μπορέσουμε να προχωρήσουμε μπροστά.
Παρεμπιπτόντως ειδικά για τα απορρίμματα οι Δήμοι που απαρτίζουν την Περιφερειακή Ενότητα Πειραιά, είχαμε μια ιδιαιτέρως θετική προσέγγιση και η Περιφέρεια και οι Δήμαρχοι, για να προχωρήσουμε το θέμα των απορριμμάτων. Τι θέλουμε; Να προχωρήσουν και αλλού αλλά με τον ίδιο τρόπο. Άρα χρειάζεται ενημέρωση, γιατί ο κόσμος δεν ξέρει. Νομίζει ότι θα πάμε σε ΧΥΤΑ του 1970 και του 1980 με αυτά που δυστυχώς βλέπουμε ακόμα στη Φυλή κ.ο.κ.
Εάν ενημερώσουμε την κοινή γνώμη, ότι υπάρχουν π.χ. μονάδες επεξεργασίας απορριμμάτων στο κέντρο της Βιέννης, της Στοκχόλμης που δεν καταλαβαίνει κανείς ότι υπάρχουν μες στην πόλη, που δεν τις ρυπαίνουν και τι όφελος έχουν οι τοπικές κοινωνίες και οι οικονομίες γενικότερα, δεν πρόκειται να λύσουμε ποτέ το θέμα. Θα παίρνουμε αναβολές, πρόστιμα κ.ο.κ. Θα πληρώσουμε τελικά όλοι μας πολύ ακριβότερα αυτές τις παθογένειες.
Το δεύτερο που πρέπει να αλλάξει είναι η γραφειοκρατία που υπάρχει στο Δημόσιο. Δεν πρόκειται να υλοποιήσουμε τίποτε από όσα οραματιζόμαστε και συζητάμε, είτε αφορά στο λιμάνι είτε αφορά στα απορρίμματα είτε αφορά σε αστικές αναπλάσεις, όταν χρειαζόμαστε 16 και 18 μήνες για να ξεκινήσει ένα μεσαίο έργο και αρκετά χρόνια μέχρι να ολοκληρωθεί. Είναι δυνατόν να προχωρήσουμε έτσι αναπτυξιακά θέματα, με σεβασμό στον άνθρωπο και στο περιβάλλον; Δεν μπορεί να γίνει αυτό.
Το να βγαίνουμε σε ένα μικρόφωνο και να λέει ο καθένας από τη δική του οπτική τα πράγματα, αυτό είναι πάρα πολύ εύκολο και απολύτως θεμιτό, αλλά αν δεν αλλάξουμε τον δημόσιο τομέα και τον τρόπο λειτουργίας του, δεν υπάρχει περίπτωση να προχωρήσει τίποτα, καμία επένδυση από το εξωτερικό, καμία εγχώρια επένδυση. Τίποτα δεν πρόκειται να γίνει. Αυτή τουλάχιστον είναι η δική μου άποψη και θέλω να λέω την πραγματικότητα. Αυτή είναι για εμένα η ξεκάθαρη πραγματικότητα και πρέπει όσοι νομοθετούν να κατανοήσουν επιτέλους την ανάγκη αυτά να γίνουν άμεσα. Σε λίγο πιστεύω, κάποια πράγματα δυστυχώς, δεν θα είναι αναστρέψιμα.
Με αυτή την αρχή και αυτό το αξίωμα, της ανάπτυξης δηλαδή με σεβασμό στο περιβάλλον και στον άνθρωπο τα τελευταία χρόνια, έχουμε και εμείς από την πλευρά μας ένα ολοκληρωμένο αναπτυξιακό πρόγραμμα για τον Δήμο του Πειραιά, επιχειρώντας να βελτιώσουμε παράλληλα τις συνθήκες ζωής των πολιτών.Η πόλη μας έχει ιστορία, παράδοση, δυνατότητες και ένα ικανό ανθρώπινο δυναμικό. Τους δίνουμε νομίζω τώρα το πλαίσιο να αξιοποιήσουν νέες ευκαιρίες που θα οδηγήσουν σε αποτελέσματα, αλλά και σε μια σύγχρονη, ανθρώπινη, βιώσιμη πόλη.
Ανέφερε η Περιφερειάρχης την Ολοκληρωμένη Χωρική Επένδυση , το κέντρο καινοτομίας για την γαλάζια οικονομία και το βραβείο που πήρε χθες ο Πειραιάς από την Ευρωπαϊκή Ένωση για τη στρατηγική του Δήμου στον τομέα της γαλάζιας ανάπτυξης και της γαλάζιας οικονομίας.Σήμερα δεν ήρθα να κάνω ένα απολογισμό ως Δήμαρχος. Ήρθα να θέσω συγκεκριμένα ζητήματα που πιστεύω ότι μας απασχολούν όλους.
Το 97% των λιμανιών στην Ευρώπη δεν είναι ιδιωτικά, συμμετέχουν οι Δήμοι ή είναι δικά τους και έχουν οφέλη. Πρέπει επίσης να ξέρετε ότι με τον ΟΛΠ κρατικό, ουδέποτε οι Δήμοι μας είχαν το παραμικρό έσοδο. Είχαν μόνο τα αρνητικά της λειτουργίας του λιμανιού: τη ρύπανση, τη μόλυνση, την κυκλοφορία. Κανένα έσοδο για τους τέσσερις Δήμους, καμία στρατηγική. Σήμερα καταφέραμε να εξασφαλίσουμε ανταποδοτικό πόρο. Όταν σχεδίαζε ο κρατικός ΟΛΠ ρώταγε τους δημάρχους; Ποτέ ή αν γίνονταν, γίνονταν σπάνια και επιλεκτικά .
Σήμερα ήρθαμε εδώ να σχεδιάσουμε. Ακούω προβληματισμούς. Θεωρούμε ότι το μόνο όργανο που μπορεί να κάνει κάτι είναι η ΕΣΑΛ. Θεωρούμε ως τοπική αυτοδιοίκηση ότι είναι κάποια σημεία που πρέπει να ανατραπούν; Γιατί τα συζητάμε τώρα, δύο χρόνια μετά την ψήφιση ή 10 χρόνια μετά το σχεδιασμό; Να μας πουν οι Υπουργοί που βρίσκονται εδώ. Μπορούμε να κάνουμε πίσω στις υποχρεωτικές επενδύσεις που προβλέπει η σύμβαση παραχώρησης; Όχι. Ερχόμαστε εδώ και λέμε να σχεδιάσουμε, αφού έχουν ήδη υπογράψει, έχουν ψηφίσει 250 βουλευτές της πλειοψηφίας των κομμάτων πριν 2 χρόνια και θέλουμε να ανατρέψουμε το πλάνο του ΟΛΠ στα βασικά του ζητήματα;
Ο μόνος που μπορεί να κάνει κάτι είναι η ΕΣΑΛ και αυτή είναι η πραγματικότητα. Μιλάω για τον Δήμο Πειραιά. Είμαι εναντίον π.χ. στο Mall που πιστεύω πως θα δημιουργήσει πρόβλημα στο επιχειρείν και στην επιχειρηματική τάξη του Πειραιά. Δεν είναι υποχρεωτική επένδυση και θα μαχόμαστε για αυτό μέχρι το τέλος. Τα “ύψη” επίσης είναι κάτι μαχητό. Οι υποχρεωτικές επενδύσεις, από όσα έχουν ειπωθεί από όλους τους εκάστοτε υπουργούς Ναυτιλίας, δεν είναι μαχητές από την πλευρά μας. Και εδώ είστε να τοποθετηθείτε ώστε να μην υπάρχουν παρεξηγήσεις στην τοπική κοινωνία. Να δούμε τι ακριβώς γίνεται. Βεβαίως εμείς είμαστε μία πόλη που έχουμε σημαντικά προβλήματα σχετικά με το περιβάλλον, υπάρχει έλλειψη ελεύθερων χώρων, χώρων πρασίνου, ιδιαίτερα σε συγκεκριμένες Δημοτικές Κοινότητες.
Παραμένουν τα περιβαλλοντικά προβλήματα όπως η ηχορύπανση, η κυκλοφοριακή συμφόρηση, η ρύπανση ιδιαίτερα από το λιμάνι και τη θάλασσα. Πράγματι όπως αναφέρθηκε από τον αρμόδιο Υπουργό και τον Γενικό Γραμματέα του Υπουργείου Ναυτιλίας για τα LNG, για τον εξηλεκτρισμό, είναι πράγματα που αν εφαρμοστούν όπως ρητά προβλέπουν οι οδηγίες της Ευρωπαϊκής Ένωσης, θα βοηθήσουν στη μείωση αυτών των φαινομένων.
O Πειραιάς, μία από τις πυκνοκατοικημένες πόλεις της Ευρώπης με 15.000 κατοίκους ανά τετραγωνικό χιλιόμετρο, αντιστοιχεί μόλις 1,5 τετραγωνικό μέτρο πράσινου ανά κάτοικο, πολύ κάτω του ευρωπαϊκού μέσου όρου, που είναι 8 τετραγωνικά μέτρα πρασίνου ανά κάτοικο.
Αποτελούν εκ των πραγμάτων και δική μας προτεραιότητα οι επενδύσεις σε έργα και δράσεις που εστιάζουν στη βιώσιμη κινητικότητα, στην ενίσχυση του πρασίνου, στην ενεργειακή αναβάθμιση, στην αειφόρο διαχείριση απορριμμάτων και στις λειτουργίες της έξυπνης πόλης.
Στόχος μας είναι αυτά να λειτουργούν αλληλένδετα, προωθώντας τον Πειραιά ως επιχειρηματικό, ναυτιλιακό, τουριστικό, εμπορικό και πολιτιστικό προορισμό με διεθνή εμβέλεια, προχωρώντας ταυτόχρονα στην περιβαλλοντική και κοινωνική αναβάθμιση της πόλης, με πολλαπλά οφέλη για τους κατοίκους, τους επισκέπτες και όσους δραστηριοποιούνται στον Πειραιά.
Όσον αφορά το ναυάγιο του «Αγία Ζώνη» κ. Υπουργέ, το πρόβλημα ήταν να είχε προληφθεί, ώστε να μη μολυνθούν οι ακτές. Πρέπει να λέμε τα καλά και τα κακά. Άλλο μία επιχείρηση που έγινε εκ των υστέρων και απέδωσε και άλλο πώς θα έπρεπε να προληφθεί, ώστε να μη μολυνθούν όλες οι ακτές μας. Άρα σε κάθε νόμισμα υπάρχουν δύο όψεις.
Κλείνοντας θέλω να ευχαριστήσω θερμά και πάλι για την ευκαιρία που μου δώσατε να μιλήσω σήμερα εδώ. Θέλω να λέω πάντα την αλήθεια όπως εγώ τη βλέπω και θα ήθελα να κάτσουμε κάποια στιγμή , να δούμε με ειλικρίνεια πότε λήφθηκαν οι αποφάσεις για να γίνει η επέκταση της κρουαζιέρας, πότε λήφθηκαν οι άλλες αποφάσεις που αφορούν το λιμάνι, πότε ψηφίστηκαν και ποτέ υπογράφηκαν και μετά να κάτσουμε να συζητήσουμε και ο καθένας να λέει την όποια θεμιτή άποψη έχει. Σας ευχαριστώ».